تابستان و پرکردن اوقات فراغت با کامپيوتر
تابستان و پرکردن اوقات فراغت با کامپيوتر
با شروع فصل تابستان وتعطيلي مدارس، اغلب دانشآموزان براي پرکردن اوقات فراغت خود از کامپيوتر استفاده ميکنند.
کامپيوتر يکي از وسايلي است که امروزه در اغلب منازل جايي براي خود باز کرده است وکاربران آن اغلب کودکان نوجوانان و جوانان هستند و چه بسا برخي ازوالدين طريقه کارکردن با آن را نميدانند و حتي کششي جهت آموزش آن ندارند و چه برخي نميدانند فرزندانشان ساعتها پاي کامپيوتر چه ميکنند.
دليل اصلي خانوادهها از خريد كامپيوترو ارتباط با شبكه اينترنت در منزل آموزش است. والدين اعتقاد دارند كه اين ابزار نگرش كودك را به مدرسه بهبود ميبخشد و وسيلهاي براي ارتقاي دانش آنهاست. اما با گسترش سريع استفاده از اين فناوري سوال مهمي كه ايجاد ميشود، تأثير آن بر ارتباطات بين اعضاي خانواده است.
اينترنت امروزه جايگاه ويژهاي در ساختار زندگي خانوادهها پيدا كرده است و كامپيوتر به عنوان يك وسيله اما با كاربردي متفاوت تر، متنوعتر و شخصيتر وارد خانه شده و عرصه زندگي اجتماعي را دچار تغيير و تحول كرده و روابط اجتماعي جديدي با ويژگيهاي نوين در جامعه حاكم ميسازد.
تأثير اينترنت بر روابط اجتماعي
استفاده از اينترنت به چند دليل بر روابط اجتماعي وخانوادگي تأثير ميگذارد:
- استفاده از اينترنت يك فعاليت زمانگير است پس ميتواند مدت تعامل كودك با خانواده اش را كاهش دهد. زمان اختصاص داده شده براي تعامل با يكديگر پيش شرط ارتباط با كيفيت است
- اينترنت كشمكشهاي جديدي را در خانواده ايجاد ميكند. وجود فقط يك كامپيوتر در منزل رقابتي بين كودك و والدين براي استفاده از كامپيوتر ايجاد ميكند كه گاهي سبب كشمكش ميشود.
- استفاده از صفحات وبي كه از نظر محتويات متناسب سن كودك نيست سبب بحث و كشمكش بين والدين و كودكان ميشود.
- گاهي كشمكش ناشي از دستيابي كودكان به اطلاعات خصوصي والدين است.
- والدين نگران هستند كه اينترنت كودك را از ساير فعاليتها منحرف كند و همچنين اثر ايزولهكنندهاي بر او داشته باشد
اعتياد الکترونيکي
يكي از جنبههاي منفي اينترنت، ورود بيهويتي در آن است. نوجوانان در صحنه اينترنت براي ايفاي هر نقشي، فرصت پيدا ميكنند. البته خصيصه مثبتي در اين كار هست، مجالي كه براي بروز و ظهور نوجوانان پيدا ميشود و آن امكان خصوصي بودن اموري است كه كاربران جوان اينترنت بر آن تأكيد دارند و از سوال بزرگسالان درمورد نحوه استفاده از اينترنت آشفته ميشوند. اينترنت به نظر اين جوانان، جانشين فضاي عمومي ميشود. در اين شكل جوانان تجربههاي بيشتر مييابند و درباره كنترل و كاربرد اين رسانه جديد داراي اطلاعات ميشوند. تنها مشكلي كه وجود دارد آن است كه رابطه بين نسل جوان و بزرگسال در فضاي شبكهاي محو شود. بلوغ مرحلهاي بحراني است كه نوجوانان بهدنبال كشف ارزشها و دروني كردن آن است و اينترنت با حجم نامحدود اطلاعات و ابزارهاي سريع ارتباطي، نوجوانان را با ابزارهاي ديگر ايجاد هويت از طريق جست و جو روبرو ميكند. معالوصف بايد بدانيم كه بسياري ازتعاملات موجود در اينترنت مستلزم ارتباط انساني نيست. استفاده از اينترنت حتي ميتواند آثار و پيامدهاي منفي بر رفتارهاي جوانان و نوجوانان داشته باشد.
بازيهاي رايانهاي
امروزه گسترش بازيهاي الكترونيكي و رايانهاي به تهديد بزرگ براي قشر جوان ونوجوان تبديل شده است و اين امر ميتواند به بروز بيماريهاي رواني و افسردگي در قشر جوان نيز منجر شود. در گذشته بازيها از طريق ارتباط كودكان با يكديگر انجام ميشد اما امروزه كودكان از زمان درك و فهم اين بازيها بيشترين ساعات روز را صرف اينگونه بازيها ميكنند، در حالي كه اين ارتباط هيچگونه رابطه عاطفي و انساني ايجاد نميکند. تأثير بازيهاي رايانهاي بويژه در ايجاد خشونت در كودكان و نوجوانان است. تحقيقات نشان ميدهد كه تأثير بازيهاي رايانهاي بر رفتار خشونتآميز كودكان و نوجوانان بستگي به وجود چند عامل دارد. اولين عامل اين كه درجه شدت خشونت در بازي چه اندازه است. دوم توانايي كودك براي تشخيص و تميز بين دنياي تخيلي و واقعيت زندگي است. عامل سوم قدرت كودك براي مهار كردن تمايلات و انگيزههاي وجودي است و بلاخره عامل چهارم چارچوب ارزشي است كه كودك در آن رشد كرده است و يا هم اكنون زندگي ميكند و نيز ارزشهايي كه در متن و محتوي بازي مستتر است.
تحقيقات اخير نشان ميدهد كه بازيهاي رايانهاي سبب صدمات مغزي طولاني مدت ميشود. بازيهاي رايانهاي فقط قسمتهاي از مغز را كه به بينايي و حركت اختصاص دارد تحريك ميكند و به تكامل ديگر نواحي مغز كمك نميكند.
نتيجهگيري
اگر فرزندانمان را بدون هيچ آموزش ابتدائي و بدون هيچ کنترلي در فضاي اينترنت آزاد بگذاريم، چه بسا مورد حمله سود جويان و بيماران بسياري قرار گيرند، که با فعاليت مخربشان ميتوانند مخاطرات فراواني براي کودکانمان بهوجود آورند. کودکان و نوجوانان با طبقهبندي سني مختلف استفادههاي گوناگوني از اينترنت را تجربه ميکنند.
در سنين 5 تا 7 سالگي: کودکان سعي بر اکتشافات شخصي در اينترنت دارند. در اين زمان بهترين راهنما و آموزگار براي کودکان والدينشان هستند که در صورت واقف بودن به امور، از راه صحيح ارتباطات اينترنتي کودکانشان را هدايت ميکنند.
در سنين 7 تا 9 سالگي: حس مکاشفه کودکان با حس طبيعي شيطنت عجين ميشود. مثلا در زمان اتصال به اينترنت احتمال دارد کودکان سعي بر ارتباط با سايتها يا ChatRoomهايي داشته باشند که شب قبل والدينشان آنها را از ديدن اين سايتها و يا ارتباط با آنها ممنوع کرده باشند.
راه و روش محدود کردن نه ممنوع کردن، اگر صحيح باشد، تحريک حس ممنوعيت را در کودکان برانگيخته نميکند و بهتراست با نظارت والدين يا خواهر و برادر بزرگ تر همراه باشد. در سنين بين 9 تا 13 سالگي: به علت شروع تکامل شخصيت نوجواني و تماسهاي مکرر اجتماعي و آزادانه آنها در محيط تحصيل و اجتماع دوستان و تشديد شيطنت روحي که يکي از التزامات بلوغ است، کودکان سعي در کنکاش و بررسي جسورانهتري در محيط اينترنت دارند. در اين زمان والديني که در سنين پايينتر خود هدايت فرزندانشان را در فضاي NET عهده دار بودهاند، آسودگي خاطر بيشتري نسبت به والدين ديگر دارند.
بعد از سن 13 سالگي تا سنين 18 سالگي
اين دوره حساسترين دوره فعاليت ذهني، آموزشي و تکامل شخصيتي هر نوجوان است. در صورت سلامت کامل و عاري از آلودگي اخلاقي نوجوانمان بعد از گذراندن اين دوره بحراني انسانهايي پويا و جامعهاي موفق را خواهيم يافت.
نوجوانان در اين سنين به محيط دوستانه بزرگتر از خودشان اشتياق و تمايل بيشتري نشان ميدهند و تحت تأثير دوستان هم سن و سال و يا بزرگتر خود هستند. پس کمک به اين افراد براي سلامت در محيط NET و ايجاد امنيت در مقابل اينترنت نياز به مهارت و ممارست فراوان دارد.
در اين راستا والدين بايد نقش فعالتر و صميمانهتري را به عهده بگيرند از طريق:
- رعايت قوانين مدون استفاده از اينترنت
- مرور گزارشات تفحص اينترنتي آنلاين نوجوانان و کودکان
- حفظ و محافظت صحيح از کلمات رمز و شناسههاي والدين
- شرکت در جلسات توجيهي انجمنهاي اوليا و مربيان
- آموزش صحيح استفاده از اينترنت
- تشويقهاي به موقع جهت يافتههاي مناسب از فضاي اينترنت.